იოანე III

იოანე III, ქართლის კათოლიკოსი დაახლ. VIII ს. 40–60-იან წლებში.

კათოლიკოსად აკურთხა ანტიოქიის პატრიარქმა თეოფილაქტემ (744/45–751) და ანტიოქიის ეკლესიის წმ. სინოდის გადაწყვეტილებით გადასცა პროტრეპტიკონი. ქარ­თლში დაკანონდა ადგილ. კრების მიერ არჩეული კათოლიკოსის ად­გილ­ზე ინტრონიზაცია ანტიოქიისაგან ყოველგვარი დასტურის გარეშე. ი. III-ის შე­სა­ხებ ცნობა და­ცუ­ლია ბერძნულ, ანტიოქიურ ქრონოგრაფში, საიდანაც შეტანილია ეფრემ მცი­რის (XI ს. II ნახ.) საისტ. თხზუ­ლე­ბაში. ი. III-მ ეპისკოპოსად აკურთხა იოანე გუთელი.

წყა­რო: ეფრემ  მცირე, უწყებაჲ მიზეზსა ქართველთა მოქცეჳსასა, თუ რომელთა წიგნთა შინა მოიჴსენების, თ. ბრეგვაძის გამოც., თბ., 1959; ქართლის ცხოვრება, მთ. რედ. რ. მეტრეველი, თბ., 2008; ჯუანშერი, ცხოვრება ვახტანგ გორგასლისა, წგ.: ქართლის ცხოვრება, ს. ყაუხჩი­შვი­ლის გამოც., ტ. 1, თბ., 1955.

ლიტ.: სა­ქარ­თვე­ლოს კათოლიკოს-პატრიარქები, რედ. რ. მეტრეველი, თბ., 2000.

ბ. ლომინაძე