კანონიზაცია

კანონიზაცია (ლათ. canonizatio <ბერძნ. kanonizō – ვაკანონებ; კანო­ნის საფუძველზე განსაზღვრება, დაკანონება), გარდაცვლილი ქრის­ტიანი მოღვაწის წმინდანად შე­რაცხვა. პირველ საუკუნეებში წმინდანად შერაცხვას სტიქიური ხასიათი ჰქონდა და მისი სისტემატიზაციის პრინციპები დასავლეთის ეკლესიაში თანდათანობით ჩა­მო­ყა­ლიბ­და. კ-ის მტკიცედ განსაზღვრული წეს-განგება რომის პაპმა ალექსანდრე III-მ შემოიღო XII ს. II ნახ-ში, ხოლო 1200 პაპმა ინოკენტი III-მ კ. რომის პაპების პრეროგატივად აქცია. კათოლიკურ ეკლესიაში კ. ორი ეტაპისაგან შედგება: ბეატიფიკაცია – ნეტარად შერაცხვა და საკუთრივ კ., რ-იც მკაცრად დადგენილ სავალდებულო წესებს ემორჩილება. მართლ­მადიდებელ ეკლესიაში ამგვარი მკაცრი რეგლამენტაცია არ არსებობს. წმინდანად შერაცხვისას მთავარი ყურადღება ექცევა ქრისტიანი მოღვაწის რწმენის სიწმინდეს, სათნო ცხოვრების წესს, სარწმუნოების დასაცავად გამოჩენილ სიმტკიცეს, სასწაულებს და ა. შ.

ს ა ­ქ ა რ ­თ ვ ე ­ლ ო ს მართლ­მადიდე­ბელ ეკლესიაში წმინდანთა კ-ს წმ. სინოდი ახდენს. ეკლესია განასხვავებს წმინდანთა სხვა­დასხვა დასებს: წინასწარმეტყველნი, მოციქულები, სწორნი, დიდმოწამენი, მოწამენი, მღვდელმოწამენი, წმ. მამები, მართალნი, ღირსნი, აღმსარებელნი, უვერცხლონი, სალოსნი და ა. შ.

ლიტ.: П а в л о в  А. С., Курс Церковного права, СПб., 2002; Православная энциклопедия, т. 30, М., 2012; Ц ы п а н  В., Церковное право, М., 2009.

ზ. ეკალაძე