კანონი მეწარმეთა შესახებ

კანონი მეწარმეთა შესახებ, მეწარმე სუბიექტების ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმების მომწესრიგებელი კანონი სა­ქართვე­ლო­ში. შეიქმნა ­ქართვ. და გერმ. იურისტების ერთობლივი მუშაობის შედეგად. მიღებულია 1994 წ. 28 ოქტომბერს, ამოქმედდა 1995 წ. 1 მარტიდან. კანონი განიხილავს ექვს მეწარმე სუბიექტს: ინდივიდუალურ მეწარმეს, სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოებას (სპს), კომანდიტურ საზოგადოებას (კს), შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებას (შპს), სააქციო საზოგადოებას (სს), კოოპერატივს. სხვა­და­სხვა დროს ითვალისწინებდა სახაზინო საწარმოსა და სამეწარმეო ამხანაგობის არსებობასაც, რ-ებიც ამჟამად გაუქმებულია. ყველა მეწარმე სუბიექტს, ინდივიდ. მეწარმის გარდა, იურიდ. პირის სტატუსი აქვს. კ. მ. შ. შედგება ზოგადი და კერძო ნაწილებისაგან.

ზოგადი ნაწილი არეგულირებს მეწარმე სუბიექტების მოწყობის ზოგად საკითხებს [მეწარმე სუბიექტები, მათი დაფუძნება, რეგისტრაცია, პასუხისმგებლობა, შენატანი, სა­ფირმო სახელწოდება, ხელმძღვანელობა და წარმომადგენლობა, პროკურა (გენერალური სავაჭრო მინდობილობა) და იურიდ. მოქმე­დებათა განხორციელების უფლებამოსილება, ლიკვიდაცია და რეორგანიზაცია, ხანდაზმულო­ბა], ხოლო კერძო ნაწილი – მეწარმე სუბიექტების (იურიდიული პირი) მოწყობის სპეც. საკითხებს. ამ კანონმა საფუძველი ჩაუყარა სა­ქარ­თვე­ლოში ­საკორპორაციო სა­მართლის განვითარებას. მიღების შემდეგ მასში მრავალი ცვლილება შევიდა და თავდაპირველი მოდელი მნიშვნელოვნად შეიცვა­ლა, თუმცა დღემდე სამეწარმეო საქმიანობის განმახორციელებელი სუბიექტების სამართლებრივი მო­წყობის ძირითად ნორმატიულ ბაზად რჩება.

წყარო: კანონი მეწარმეთა შე­სა­ხებ, «სა­ქარ­თვე­ლოს პარლამენტის უწყებები», 1994, №21–22, მ.455.

ლიტ.: ჭ ა ნ ტ უ რ ი ა  ლ., კანონი მეწარმეთა შე­სა­ხებ და საკორპორაციო სამართლის წარმოშობა საქართვლოში. სერგო ჯორბენაძის 70 წლისადმი მიძღვ­ნილი საიუბილეო კრებული, თბ., 1996; ჭ ა ნ ტ უ რ ი ა  ლ., ნ ი ნ ი ძ ე  თ., მეწარმეთა შე­სა­ხებ კანონის კომენტარი, თბ., 2002.

ლ. ლაზარა­შვი­ლი