კარბელაშვილები

კარბელაშვილები, მგალობელმომღერალთა საგვარეულო, რომელიც თითქმის სამი საუკუნის განმავლობაში (XVIII–XX სს. პირველ მესამედამდე) თაობიდან თაობას გადასცემდა სრული მგალობლის ტრადიციას, რაც ყოველი საგალობლის სამივე ხმის ცოდნასა და ლოტბარობას გულისხმობს.

კ-ის საგვარეულოს სა­თა­ვე­ში ედგა პეტრე გრიგოლის ძე ხმალაძე (1754–1848), იგივე კარბელა (სა­ხე­ლი შეარქვეს სოფ. კარბში ცხოვრების გამო, საიდანაც მომდინარეობს კ-ის გვარიც). პეტრემ სამგალობლო ხელოვნება ერეკ­ლე II-ის კარზე შეისწავლა. წლების განმავლობაში გალობდა კათოლიკოს პატრიარქ ანტონ II-თან სამთავისის საკათედრო ტაძარში. გალობას ას­წავ­ლი­და მდ. ლეხურის ხეობის ტაძრებსა და სოფლებში.

გრიგოლ პეტრეს ძე კარბელა­შვი­ლი (1812–80) იყო მღვდელი, დიაკვანი, სრული მგალობელი. გალობა მამისაგან ისწავლა. მსახურობდა სოფ. ქვემოჭალაში, ამილახვრების კარის ეკლესიაში, 1862-იდან – ბოდბის წმ. ნინოს დედათა მონასტერში; 1864–72 ქარ­თულ გალობას ას­წავ­ლი­და თბილისის სას. სემინარიაში. ჰყავდა 6 ­შვი­ლი – სიდონია და მისი ხუთი ძმა – ფილიმონი, ანდრია, პ. კარბელაშვილი, ვ. კარბელაშვილი, პეტრე 2011 წმ. სინოდის გადაწყვეტილებით ხუთივე ძმა წმინდანებად შერაცხეს (ხსენების დღე - 6 სექტემბერი).

ფილიმონ გრიგოლის ძე კარბელა­შვი­ლი (1836–79) – მღვდელი. 1869–79 იყო სამთავისის საკათედრო ტაძრის მქადაგებელი და მგალობელი.

ანდრია გრიგოლის ძე (1851–1924) და პეტრეგრიგოლისძე (1860–1924) კ. – მღვდელ­მოწამენი, მგალობლები, საბ­ჭოუ­რი რეპრესიების მსხვერპლნი. ბოლ­შევიკებმა ­1924 აჯანყებაში მონაწილეობის გამო ძმები დააკავეს და ტირიფო­ნის ველ­ზე დახვრიტეს.

ფილიმონ ­პოლიევქტოსის ძე კარბელა­შვი­ლი (1870–1930) – მღვდელი, მგალობელი და პედაგოგი. განათლება მამასთან, პოლიევქტოსთან მიიღო. მუ­შა­ობ­და დიაკვნად, მღვდლად სას. სასწავლებელსა და თბილისის სას. სემინარიაში. დიდი წვლილი შეიტანა ქართლ-კახური საგალობლების ნოტებზე გადატანისა და გამოცემის საქმეში.

ლიტ.: ა ნ დ ღ  უ ლ ა ძ ე  ს., ტ ო გ ო ნ ი ძ ე  ლ., ძმები კარბელაშვილები, თბ., 2012; კ ე კ ე ლ ი ძ ე  კ., ქარ­თული ლიტერატუ­რის ისტორია, ტ. 1, თბ., 1960; ჯ ა ვ ა ხ ი ­შ ვ ი ­ლ ი  ივ., ქარ­თული მუსიკის ისტორიის ძირითადი საკითხები, თბ., 1938; О н и а н и  Е., С у х и а ш в и л и  М., Семья Карбелашвили, Православная энциклопедия, М., 2012.

ე. ონიანი

მ. სუხია­შვი­ლი