კვანტალიანი აკაკი (კაკო) ლუკას ძე

კვანტალიანი აკაკი (კაკო) ლუკას ძე [14 (27). XII. 1907, სამტრედია, – 27. VII. 1967, თბილის­ი], თეატრისა და კინოს მსახიობი. სა­ქართვ. სახ. არტისტი (1957). 1925-იდან სწავლობდა თსუ-ის ფილოლ. ფაკ-ტზე, ამავე დროს მონაწილეობდა თბილ. მუშათა თეატრის წარმოდგენებში.

1928-იდან იყო მარჯანი­შვი­ლის თეატრის მსახიობი. წარმატებით ასრულებდა მკვეთრად ­სახასიათო როლებს. მ. შ. აღსანიშნავია: ქუჩარა, ხახული, ლოპიანე (პ. კაკაბაძის „ყვარყვარე თუთაბერი", „კოლ­მეურნის ქორწინება", „ცხოვრების ჯარა"), კორნელი (კ. კალაძის „როგორ"), მაქსიმელა (შ. დადიანის „ნინო­შვი­ლის გურია"), გრუმიო (უ. შექსპირის „ჭირვეული ცოლის მორჯულება"), ქერუბინო (პ. ბომარშეს „ფიგაროს ქორწინება"), ოლიმპიო (პ. ბ. შელის „ბეატრიჩე ჩენჩი"), ბანკირი, ბანკირის ­შვი­ლი (ე. ტოლერის „ჰოპლა, ჩვენ ვცოცხლობთ!"), კარლოს VII, ალფრედ დულიტლი (ბ. შოუს „წმინდა ქალწული", „პიგმალიონი"), ზემლიანიკა (ნ. გოგოლის „რევიზორი"), ტებანო (ლოპე დე ვეგას „ცეკვის მასწავლებელი"), ტიტიკო (ვ. გაბესკირიას „გაზაფხულის დილა"), შტეფან პეტრიჩი (ი. გალანის „სიყვარული გარიჟრაჟზე"), ბოგა (დ. დობროჩანინის „სამი ბულბულის ქუჩა 17") და სხვ. კ-ს ეკუთვნის მარჯანი­შვი­ლის თეატრის სცენაზე განხორციელებული კ. გოგია­შვილის „გულსუნდას" (1948) და პ. კაკაბაძის „ცხოვრების ჯარას" (1966) დადგმები. წარმატებით მოღვაწეობდა კინოში, შექმნა კოლორიტული სახასიათო ­სახე­ები: გელა („უკანასკნელი ­ჯვაროსნები" რეჟ. ს. დოლიძე, 1934), მღებავი ლექსო ­(„ფრთოსანი მღებავი", რეჟ. ლ. ესაკია, 1936), აფრასიონი („ბედნიერი შეხვედრა", რეჟ. ნ. სანი­შვი­ლი, 1950), მიტუა („მაგდანას ლურჯა", რეჟ. თ. აბულაძე, რ. ჩხეიძე, 1955), გიორგი („ჩვენი ეზო", რეჟ. რ. ჩხეიძე, 1956), ბერიკა („მაია წყნე­თელი", რეჟ. რ. ჩხეიძე, 1959), ვარდენი („უდიპლომო სასიძო", რეჟ. ლ. ხოტივარი, 1961), პაპა ლაზარე („რაც გინახავს, ვეღარ ნახავ", რეჟ. მ. ჭიაურელი, 1965), ქიშვარდი („მე ვხედავ მზეს", რეჟ. ლ. ღოღობერიძე, 1965) და სხვ. ჩამოაყალიბა ქარ­თული ესტრადის თეატრი; წარმატებით მოღვაწეობდა საესტრადო ჟანრში. სამსონ ნებიერიძის როლის განსახიერებისათვის (ი. მოსა­შვი­ლის „მისი ვარსკვლავი") მიენიჭა სტალინური პრემია (1952).

დაჯილდოებულია შრომის წითელი დროშის ორდენითა და მედლებით.

დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.

ლიტ.: ბ ა ბ უ ნ ა შ ვ ი ლ ი  ზ., ნ ო ზ ა ძ ე  თ., მამულიშვილთა სავანე, თბ., 1994; ძ ი გ უ ა  ვ., აკაკი (კაკო) კვანტალიანი, თბ., 1972.