ილიუხინის სახელობის უფსკრული

ილიუხინის სახელობის უფსკრული, კარსტული მღვიმე გაგრის მუნიციპალიტეტში (აფხაზეთის არ), არაბიკის კირქვულ მასივზე, მდ. ჟოეკვარის ტროგული ხეობის ზემოწელში, ზ. დ. 2300 მ სიმაღლეზე. მორფომეტრიული მონაცემებით შედის სა­ქართვ. 1000 მ-ზე ღრმა კარსტული უფსკრულების პირველ ათეულში.  

მღვიმის ზედა ნაწილი გამომუშავებულია ზედაიურულ კირქვებში. უფსკრულის სიღრმე 1275 მ-მდეა, საპროექტო სიგრძე 5890 მ, საერთო მოცულობა 34000 მ³.

უფსკრული ­ერთმანეთისაგან საკმაოდ დაშორებული ორი ჩასასვლელით („პეროვსკაია" და „ვოლჩია") იწყება, 220 მ სიღრმეზე ოთხად იტოტება, შემდეგ სამი მათგანი ნაზვავით იხშობა, ხოლო ძირითადი მაგისტრალი 1240 მ-ზე სიფონური ტბით მთავრდება. უფსკრულის შორეულ ნაწილში არის დარბაზი, რ-ის სიგრძეა 250 მ, სიგანე – 80 მ, სიმაღლე – 270 მ.

ცალკეულ დარ­ბაზ­ში ჭარბადაა ­მძლავრი კალციტოვანი ქერქის ნამტვრევები. მღვიმეში უხვადაა სიფონური მონაკვეთები. 1984 ექსპერიმენტით დადასტურდა უფსკრულში გამდინარე ნაკადის კავში­რი კარსტულ მდ. რეპრუასთან (გაგრის მუნიციპალიტეტი).

„პეროვსკაიას" ჩასასვლელი მი­კვლეულია სა­ქართვ. მეცნ. აკად. სპელეოლოგიური საბჭოს ­(ხელმძღვ. თ. კიკნაძე) და მოსკ. საქალაქო სპელეოსექციის (ვ. ილიუხინი) გაერთ. ექსპედიციის მიერ 1980 წელს.

ლიტ.: ტატაშიძე ზ., წიქარიშვილი კ., ჯიშკარიანი ჯ., საქარ­თვე­ლოს კარსტული მღვიმეების კადასტრი, თბ., 2009.