იოანე პრესბიტერი

იოანე პრესბიტერი, შუა საუკუნეებში გავრცელებული ლეგენდების თანახმად, ძლევამოსილი ქრისტიანი მეფე-მღვდელმთავარი აღმოსავლეთში.

ოტო ფრაიზინგელის (XII ს.) ცნობით (1145), ი. პ. ცხოვრობდა სპარსეთს იქით. მან დაამარცხა სპარსეთისა და მიდიის მეფეები, შემდეგ კი იერუსალიმისაკენ გაემართა ჯვაროსანთა დასახმარებლად. შემდგომი დროის წერილობითი ძეგ­ლე­ბისა და მკვლე­ვართა თანახმად, ი. პ-ის სამფლობელო მდებარეობდა აზიაში, ეთიოპიაში ან ინდოეთში, მისი რეალური პროტოტიპი კი რომელიმე აქაური მმართველი იყო.

არის მოსაზრება, რომ ი. პ-ის ლეგენდარული ტიპი უნდა ჩამოყალიბებულიყო იმ ინფორმაციის საფუძველზე, რ-მაც XII ს. I ნახ-ში დას. ევროპაში შეაღწია დავით აღმაშენებლისა და დემეტრე I-ის შე­სა­ხებ.

ლიტ.: გოგოლაძე ა., იოანე პრესვიტერის ისტორიული და ბიბლიური საფუძვლების შე­სა­ხებ, თბ., 2005.

შ. ბადრიძე