იორდასალამი

იორდასალამი (Paeonia), მრავალწლოვანი ბალახოვანი მცენარეების, იშვიათად ბუჩქების ან ბუჩქ­ბალახების გვარი იორდასალმისებრთა ოჯახისა. აქვთ წითელი, ვარდისფერი ან, იშვიათად, მოყვითალო, მარტოული დიდი ყვა­ვილები, ფოთლურა ნაყოფი. გვარში 35-მდე სახეობაა, რ-ებიც გავრცელებულია ევრაზიის ზომიერ სარტყელში, ევროპაში, ჩრდ.დას. ამერიკასა და კავკასიაში.

სა­ქარ­თვე­ლო­ში გვხვდება 10 სახეობა, რ-თაგანაც 2 – ლაგოდეხის ი. (P. lagodechiana) და კავკასიის ი. (P. caucasica) – კავკასიის ენდემია, 7 კი – მაიკოს ი. (P. majko), ქართლის ი. (P. carthalinica), რუპრეხტის ი. (P. ruprechtiana), მლოკოსევიჩის ი. (P. mlokosewitschii), ვიტმანის ი. (P. wittmaniana), სტევენის ი. (P. steveniana), მსხვილფოთოლა ი. (P. macrophylla) – სა­ქარ­თვე­ლოს ენდემი.

სახეობათა უმრავლესობა მესამეული პერიოდის რელიქტია. ზოგიერთი მათგანი ფართოფოთლოვან რელიქტურ ტყეებში გვხვდება. მეტად ლამაზი დეკორ. მცენარეებია. მებაღეობაში უამრავი ჯიშია გამო­ყვანილი. ზოგ სახეობას ხალხურ მედიცინაში იყენებენ.

გ. ნახუცრი­შვი­ლი

ლ. ხინთიბიძე