თავზიშვილი გიორგი იასონის ძე

თავზიშვილი გიორგი იასონის ძე [24. III (6.IV). 1902, სოფ. ბაზალეთი, ახლანდ. ხარაგაულის მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტი, – 5. X. 1963, თბილისი], პედაგოგი, ლიტერატურათმცოდნე. პროფესორი (1930), პედ. მეცნ. დოქტორი (1948), სა­­ქართვ. მეცნ. დამს. მოღვაწე (1961). 1922 დაამთავრა გორის საოსტატო სემინარია და ჩაირიცხა თსუ-ის სიბრძნისმეტყველების ფაკ-ტზე, 1923 გადავიდა მოსკოვის პირველი სა­ხელმწ. უნ-ტის საზოგადოებრივ მეცნ. ფაკ-ტის პედაგოგიკის განყ-ბაზე. 1926 უნ-ტის წარჩინებით დამთავრების შემდეგ აქტიურად თანამშრომლობდა დიდი საბჭ. და ლიტ. ენციკლოპედიების რედაქციებთან, ეწეოდა ლიტერატურათმცოდნეობით საქმიანობას. 1930 თ. სა­ქართვე­ლო­ში დაბრუნდა და მუშაობა დაიწყო თსუ-ის ბაზაზე შექმნილი პედ. ინ-ტის დირექტორის მოადგილედ სამეცნ. დარგში, კითხულობდა ლექციებს პედ. თეორიასა და ისტორიაში. 1938–58 იყო თბილ. ა. პუშკინის სახ. პედ. ინ-ტის პედაგოგიკის კათედრის გამგე, ამავე პერიოდში შეთავსებით მუშაობდა იმავე თანამდებობაზე ქუთაისის ა. წულუკიძის სახ. პედ. ინ-ტში. გარდაცვალებამდე იყო თსუ-ის პედ. კათედრის პროფესორი.

თ. იკვლევდა პედ. მეთოდოლოგიურ საკითხებს, აღზრდის პრობლემებს, კლასგარეშე და სკოლისგარეშე მუშაობის საკითხებს. განსაკუთრებულია მისი წვლილი ქართ. პედ. აზროვნების ისტ. კვლევასა და ი. გოგება­შვი­ლის პედ. მემკვიდრეობის შესწავლაში, აგრეთვე სარედაქტორო საქმიანობაში ი. გოგება­შვი­ლის ერთტომეულისა და ათტომეულის გამოსაცემად; თ-მა შეისწავლა შოთა რუსთაველის, ს.-ს. ორბელიანის, ს. დოდა­შვი­ლის, ი. ჭავჭავაძის, ა. წერეთლის პედ. იდეები და ლ. ბოცვაძის შემოქმედება. იგი თანაავტორი იყო 1956 გამოცემული პირველი პედ. სახელმძღვანელოსი, ა. ჩიქობავასთან ერთად იყო თანარედაქტორი ნ. ბოცვაძისა და ე. ბურჯანაძის სახელმძღვანელოებისა „დედა ენა" (ორ ნაწილად I კლასისათვის) და „ქარ­თუ­ლი ენა" (II კლასისათვის).

დაკრძალულია დიდუბის მწერალთა და საზ. მოღვაწეთა პანთეონში.

თხზ.: რჩეული პედაგოგიური თხზულებანი, ი. ბოცვაძის რედ., ტ. 1–2, თბ., 1974–77; უმაღლესი განათლების ისტორიისათვის საქართველოში, ნაკვ. 1, თბ., 1938; სახალხო განათლებისა და პედაგოგიური აზროვნების ისტორია სა­ქარ­თვე­ლო­ში (1801–1870 წწ.), თბ., 1948.

ლიტ.: გაგუა ვ., სიხარულიძე გ., გიორგი თავზი­შვი­ლი, თბ., 1977; ქ ა ჯ ა ი ა  ვ., წერილები, თბ., 1974.