კალოუბნის წმინდა გიორგის ეკლესია

კალოუბნის წმინდა გიორგის ეკლესია, ქართული მართლმადიდებელი ეკლესია, არქიტექტურის, მო­ნუ­მენტური ხელოვნების ძეგლი. აგებულია XII ს. მდებარეობს მცხეთის ჩრდ-ით, 5 კმ-ზე, მდ. ­მტკვრის ­მარცხ. ნაპირზე, მაღალი მთის თხემზე. ეკლესია დარბაზულია (4,51 მ × 2,72 მ), ნაგებია ნატეხი ქვით. დას-ით მასზე მიდგმულია კოშკისებრი ორსართულიანი ნაგებობა, რ-ის ცილინდრული კამარით გადახურული პირველი სართული ეკლესიის კარიბჭის როლს ასრულებს. მინაშენს სამხრ-იდან აქვს შესასვლელი. პირველი სართულის ჩრდ. ნაწილში, მეორე სართულზე (სამრეკლოზე) ასასვ­ლელი სწორკუთხა ხვრელობია. ეკლესიაში შესასვლელი დას-იდანაა. ნახევარწრიულ აფსიდში ერთი სარკმელია, რ-ის ორივე მხა­რეს თითო თაღოვანი ნიშია. სა­კურ­თხე­ვე­ლი გამოყოფილია აგურის კანკელით. სატრაპეზოს ქვის წყობაში ჩატანებულია სტელის ფრაგმენტი (ადრინდელი). აქვეა ქვის ემბაზი. სამხრ. კედელში ერთი სარკმელია. შესასვლელის თავზე გაჭრილი სარკმელი მინაშენის მეორე სართულის სათავსში გადის. ეკლესია მთლიანად მოუხატავთ XII ს-ში. მხატვრობა მონუმენტური და მშვიდია, მაგრამ შეიმჩნევა დეკორაციულ-დინამიკური სტილისაკენ გადახრა. ხაზი მოძრავი და დენადია. კოლორიტი გამოირჩევა დახვეწილი ფერადოვანი გამით – ვარდისფერი, ცისფერი, თეთრი, ბაცი მწვანე ფერები შეხამებულია მოწითალო ყავისფერთან. 1975 ჩატარდა ძეგლის სარესტავრაციო-აღდგენითი სამუშაოები (­ხელმძღვ. ვ. ცინცაძე).

ლიტ.: სა­ქარ­თვე­ლოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა, [ტ.] 5, თბ., 1990.