კალანდაძე ვლადიმერ ანდრიას ძე

კალანდაძე ვლადიმერ ანდრიას ძე (21.VI. 1921, თბილისი, – 19.XI. 1992, იქვე), სამთო ინჟინერი. ტექ. მეცნ. დოქტორი (1975). საბაგირო ტრანსპორტის ფუძემდებელი სა­ქარ­თვე­ლო­ში. 1951 დაამთავრა სპი-ის მექანიკის ფაკ-ტი. 1958-იდან მუ­შა­ობ­და სა­ქართვ. მეცნ. აკად. გ. წულუკიძის სახ. სამთო მექანიკის ინ-ტში სხვა­და­სხვა თანამდებობაზე, იყო ინ-ტის სწავლული მდივანი (1958–60). მისი მო­ნა­წი­ლე­ო­ბით სა­ქარ­თვე­ლო­ში, მსოფლიოში პირველად, ტყვარჩელის ერთ-ერთ შახტზე გამოიცადა და და­ი­ნერ­გა მიწისქვეშა სამგზავრო კიდული ბაგირგზა, რ-საც შემდგომში ხშირად იყენებდნენ სა­ქარ­თვე­ლოსა და მის ფარგლებს გარეთ. მისი გამოცდილება გაიზიარეს რუსეთისა და უკრაინის სხვადა­სხვა შახტებში.

კ-ის სამეცნ. მოღვაწეობის მიმართულება შეეხებოდა სამგზავრო ბაგირგზების გამტარუნარიანობის გაზრდას, საიმედოობის ამაღლებასა და ექსპლუატაციის უსაფრთხოებას. კ. ითვლება სამგზავრო ბაგირგზების მდგრადობის თეორიისა და ბაგირგზების დეფექტოსკოპი­ის ერთ-ერთ ფუძემდებლად. მისი ხელმძღვანელობით შეიქმნა და და­ი­ნერ­გა ბაგირგზებისათვის ინდუქციური კავშირისა და სიგნალიზაციის ორიგინ. აპარატურა, ფოლადის ბაგირებისა და ფოლადის მილების გაუმჯობესებული კონსტრუქციის დეფექტოსკოპები, ბაგირგზის მზიდი ბაგირის ­ბერკეტულ-ზამბარიანი დამ­ჭიმავი მოწყობილობები და სხვ.

კ. იყო II მსოფლიო ომის (1939–45) მონაწილე. უშუალოდ მო­ნაწი­ლეობდა ბერლინის აღებაში. მიღებული აქვს 18 საბრძოლო ორდენი და მედლები. ავტორია 25 გამოგონებისა და მრავალი სამეცნ. ნაშრომის.

თხზ.: Колебания вагонов подвесных канатных дорог, Тб., 1973. 

ლიტ.: მ ა ხ ა რ ა ძ ე  ლ., ვლადიმერ კალანდაძის დაბადების 70 წლისთავის გამო, «მეცნიერება და ტექნიკა», 1993.

 

თ. არსენაძე