კანდელაკი დავით ვლადიმერის ძე

კანდელაკი დავით ვლადიმერის ძე (1895, ყოფ. სოფ. კულაში, ქუთაისის მაზრა, ახლანდ. დაბა კულაში, სამტრედიის მუნიციპალიტეტი, – 29. VII. 1938, მოსკოვი), ეკონომისტი, დიპლომატი და მეცნიერი. სპი-ის პირველი დირექტორი (1928–30). საუნივერსიტეტო განათლება მიიღო გერმანიაში. 1921 სა­ქარ­თვე­ლო­ში დაინიშნა განათლების სახალხო კომისრად. 1928 სა­თა­ვე­ში ჩაუდგა სპი-ს. ხელმ­ძღვა­ნე­ლობ­და ახ. კადრების ჩამოყალიბებას, პროფესორ-მასწავლებელთა კვალი­ფიკაციის ამაღლებას; უშუალოდ მის ­სახელ­თანაა დაკავშირებული სახელმწ. სამეცნ. საბჭოს პედ. სექციების შემოქმედებითი მუშაობა, ქართ. ენაზე საშ. და უმაღლე­სი სასწავლებლებისათვის სახელმძღვა­ნელოების შექმნა და სხვ. 1930 კ. სამუშაოდ მოსკოვში გადაიყვანეს – იყო სსრკ-ის საგარეო ვაჭრობის სახალხო კომისრის მოად­გი­ლე. 1934 მიავლინეს შვედეთში სსრკ-ის სავაჭრო წარმომადგენლად, 1935–37 – გერმანიაში იმავე თანამდებობაზე. ასრულებდა ი. სტალინის პირად დავალებებს გერმანიის მთავრობის წარმომადგენლებთან მოლაპარაკებებში სსრკ-ისთვის სამხედრო და სტრატეგიული მასალების მიწოდების თაობაზე (ზოგჯერ მოიხსენიებენ როგორც "კანდელაკის მისიას"). 1937 დაბრუნდა მოსკოვში. იმავე წელს დააჯილდოვეს ლენინის ორდენით. ემსხვერპლა პოლიტ. რეპრესიებს.

ლიტ.: სა­ქარ­თვე­ლოს ტექნიკური უნივერსიტეტი (1922–2012), თბ., 2012; Абрамов Н. А., Особая миссия Давида Канделаки, «Вопросы истории», 1991, №4–5.

ი. ლომიძე