კავსაძე დავით ალექსანდრეს ძე

კავსაძე დავით (დათაშკა) ალექსანდრეს (სანდროს) ძე [10. VIII. 1907, ჭიათურა, – 1952, ჩრდ. ურალის ბანაკი (სვერდლოვის მხარე)], მომღერალი, ლოტბარი. კავსაძეების მუსიკალური ოჯახიდან გამოსულს, ბავშვობიდანვე იშვიათი მონაცემები დაჰყვა – ერთი მოსმენით შეეძლო სა­ქართვ. სხვადა­სხვა კუთხის სიმღერების დამახსოვრება. 14 წლიდან ხელმ­ძღვანე­ლობ­და ჭიათურის საშ. სკოლის გუნდს. 1926 დაინიშნა შორაპნის რკი­ნი­გზის სკოლის სიმღერის მასწავლებლად, 1927 – ­ქუთაისის ვაჭრობის მუშაკთა კლუბის გუნდის ლოტბარად. 1929–31 სწავლობდა თბილ. მე-2 სამუსიკო სასწავლებელში, შემდეგ კონსერ­ვატორიაში – თავდაპირველად საკომპოზიტორო (თხზავდა სიმღე­რებს), შემდეგ კი საგუნდო-სადირიჟორო ფაკტზე. იმავე პერი­ოდში ძმასთან, გიგუშასთან (გ. ა. კავსაძე) ერთად მღეროდა წამყვან ხმებს ტყიბულის მაღაროელთა გუნდში მამამისის, ა. გ. კავსაძის ხელმძღვანელობით, 1935-იდან კი – აღმ. სა­ქართვ. სახელმწ.-ეთნოგრაფიულ გუნდში. მსმენელს ხიბლავდა ძმების მიერ შესრულებული „მეტივური", „ზამთარი", „მრავალჟამიერი" და სხვ. 1937 მოსკოვში, ქართ. კულტურის დეკადაზე და სსრკ ქალაქებში გამართულ კონცერტებზე იყო სა­ხელმწ. გუნდის ფაქტობრივი ხელმძღვანელი, 1939-იდან კი – ხალხური სიმღერისა და ცეკვის სა­ხელმწ. ან­სამბ­ლის ერთ-ერთი ლოტბარი. 1941 გაიწვიეს ჯარში. ტყვედ ჩავარდნილმა საფრანგეთის ტყვეთა ბანაკში გუნდი ჩამოაყალიბა, რ-ის რეპერტუარი ჩაწერილია, მაგრამ დაკარგული. 1945 დაბრუნდა სა­ქარ­თვე­ლო­ში, თუმცა სამშობლოს მოღალატედ შერაცხეს და ციმბირში გადაასახლეს. გარდაიცვალა იქვე. საფლავი უცნობია.

ლიტ.: ა ს ი ე ­შ ვ ი ­ლ ი  ბ., კავსაძეები, თბ., 2007; გ ე გ ე ჭ კ ო რ ი  ვლ., ქართული ხალხური სიმღერის ოსტატები, თბ., 1966; დისკოგრ.: კავსაძეები. 1909– 1937 წწ. ჩანაწერები, თბ., 2007.

ბ. ასიე­შვი­ლი