ალექსანდრე ქართველი

ა. ქართველი

ალექსანდრე ქართველი (ქართველიშვილი) (1896-1974), ამერიკელი ავიაკონსტრუქტორი. ამერიკის ავიაციის პიონერთაგანი. დაიბადა საქართველოში, ქ. თბილისში. 1914 წელს დაამთავრა საარტილერიო სასწავლებელი. I მსოფლიო ომის დროს მსახურობდა არტილერიაში, ამავე პერიოდში დაინტერესდა ავიაციით. 1919 წელს საფრანგეთში გაემგზავრა სას­წავლებლად. საქართველოს ანექსიის შემდეგ იგი სამშობლოში აღარ დაბრუნებულა. 1922 წელს დაამთავრა საფრანგეთის უმაღლესი ავიაციის სკოლა. ერთხანს მუშაობდა მფრინავ-გამომცდელად ლუი ბერიოს ფირმაში, თუმცა ავარიაში მიღებული ტრავმების გამო მისი, როგორც მფრინავის, კარიერა არ შედგა. იგი მონაწილეობდა საინ­სტრუქ­ტორო კომპანიაში "Societe Industrielle" თვითმფრინავების "Bernard" და "Ferbois"-ის შექმ­ნაში. 1924 წელს მისი მონაწილეობით შექმნილმა თვითმფრინავმა მსოფლიო რეკორდი დაამყარა სიჩქარეში. 1927 წელს ა. ქართველი ამერი­კელმა მილიონერმა ჩარლზ ლევაინმა ნიუ-იორკში მიიწვია. 1928 წელს მუშაობდა კომპანიაში "Fokker Amerikan Company". 1931 წელს ალექსანდრე სევერსკიმ (ამერიკელი ავიაკონსტრუქტორი) მიიწვია კომპანიაში "Seversky Aircraft Corporation" (1939 წლიდან _ "Republic Aviation Company") მთავარ ინჟინრად. II მსოფლიო ომის წლებში შექმნა ავია­გამანადგურებელი "P­­­–47 Thunderbolt", რომელსაც იყენებდნენ როგორც აშშ-ის სამხედრო-საჰაერო ძალები, ისევე მისი მოკავშირეები. ქართველის მიერ ომის შემდეგ შექმ­ნილი თვითმფრინავებია "F­­­–84 Thunderjet" და "F–1057 Thunderchief".

ა. ქართველი გარდაიცვალა ნიუ-იორკში.